23. Uitblinkers kunnen echt besluiten

Enkel een doel stellen of iets willen is onvoldoende. Je kunt pas echt van een resultaat verwachten als je ook echt een besluit neemt dat je iets wilt bereiken. Een besluit inemen betekent de volledige ver­antwoording nemen voor alle gevolgen van wat je wilt en wenst. Uitblinkers beseffen dat dat meer is dan zomaar iets willen. Zodra je iets besluit maak je een keuze en moet je kleur bekennen. Aan een besluit hangen consequenties. Maar met een besluit focus je ook de energie die voor je gaat werken.

Uitblinkers zijn zich ervan bewust dat hun huidige situatie voor een groot deel het gevolg is van alle in het verleden ge­maakte keuzes.

kistje met knop voor moeilijk besluit in de film The Box 2009
In de film "The Box" uit 2009 ontvangt een echtpaar een houten doos met een knop erop. Als ze op de knop drukken, ontvangen ze direct een miljoen dollar, maar ergens ter wereld zal een persoon die ze niet kennen sterven.

Stel jezelf vragen

Besluiten is niet gemakkelijk. Soms sta je voor een ingewikkelde keuze. Dan helpt het om je de volgende vragen te stellen:

  1. Heb ik een keuze?
  2. Kan ik de consequenties overzien van een keuze om iets te willen? Hoe ziet mijn leven er straks uit?
  3. Wat is het ergste dat mij kan overkomen als dit mis gaat? (Vaak valt dat wel mee.)
  4. Wat zijn de consequenties als ik voor het tegengestelde kies? Hoe ziet mijn leven er dan uit?
  5. Welke excuses en uitvluchten gebruik ik om nu niet te kiezen?
  6. Welke beperkende overtuigingen houden je tegen? Zijn deze reëel?
  7. Is dit het juiste moment om te kiezen? (Of moet ik er een nachtje over slapen?)
  8. Kan ik te rade gaan bij iemand die ik vertrouw?
  9. Ken ik iemand die deze keuze gemaakt heeft?
  10. Wat zegt mijn intuïtie? wat zegt mijn ratio?
  11. Geef ik liever sturing aan mijn leven of reageer ik liever op omstandigheden en gebeurtenissen die op mij af komen?
Meryl Streep als Sophie in de film Sophie s Choice uit 1982
In de film Sophie's Choice uit 1982 wordt moeder Sophie (Meryl Streep) in een nazi-concentratiekamp gedwongen een onmogelijke keuze te maken.

Uitblinkers beseffen dat niet kiezen ook kiezen is. En dat denken zonder keuze ook zaken of je afroept. Maar dan misschien zaken die je liever wilt.

Het voordeel van kiezen en besluiten is dat je een veel meer voorspelbaar proces in gang zet. En dat je kunt uitkijken naar de aflevering van het bestelde. Als het bestelde geleverd wordt kun je het herkennen als iets wat je besloten hebt. En niet als iets dat je overkomt.

In de film "Groundhog Day" beleeft weerman Phil Connors (Bill Murray) dezelfde dag steeds opnieuw. In het begin is hij extreem besluiteloos. Naarmate de film vordert, leert hij echter keuzes te maken en zijn leven te veranderen.

Check of je het écht meent en of je het wilt delen

Uitblinkers checken na het nemen van een besluit of ze het ook werkelijk menen. Ze schrijven het op en zorgen ervoor dat ze dit voldoende vaak onder ogen krijgen. Vervolgens overwegen ze goed of het gunstig is om hun besluit met anderen te delen (zodat ze nauwelijks meer terug kunnen, maar ook zodat ze hulp kunnen inroepen van anderen) of dat het handiger is dit besluit voorlopig voor zichzelf te houden.

Tim Robbins als gevangene Andy Dufresne in de film The Shawshank Redemption uit 1994
In de film "The Shawshank Redemption" uit 1994 plant gevangene Andy Dufresne (Tim Robbins) zijn ontsnapping zonder dit aan zijn medegevangenen te melden. Hij voert zijn plan in het geheim uit.